سرطان پستان مردان با استفاده از داروهایی قابل درمان است که می تواند از راه دهان یا مستقیماً در جریان خون قرار گیرد. این روش ها را درمان های سیستمیک می نامند زیرا تقریباً در هر جای بدن می توانند به سلول های سرطانی برسند. بسته به نوع سرطان پستان، انواع مختلفی از داروها ممکن است استفاده شود، از جمله شیمی درمانی، هورمون درمانی، درمان هدفمند و ایمونوتراپی.
شیمی درمانی سرطان سینه مردان، درمانی با داروهای کشنده سرطان است که ممکن است به صورت وریدی (تزریق داخل رگ) یا از راه دهان تجویز شود. این داروها از طریق جریان خون برای رسیدن به سلول های سرطانی از بیشتر قسمت های بدن عبور می کنند. گاهی اوقات، ممکن است شیمی درمانی به طور مستقیم به مایع نخاعی که مغز و نخاع را احاطه کرده است، تزریق شود.
برخی از درمان ها را درمان های محلی می نامند، به این معنی که تومور را بدون تأثیر بر بقیه بدن درمان می کنند. این روش های درمانی به احتمال زیاد برای سرطان های مرحله اولیه (با پیشرفت کمتر) مفید هستند، اگرچه ممکن است در برخی موارد دیگر نیز مورد استفاده قرار گیرند.
چه زمانی از شیمی درمانی استفاده می شود؟
چه داروهایی برای شیمی درمانی سرطان سینه مردان استفاده می شود؟
شیمی درمانی سرطان سینه مردان چگونه انجام می شود؟
عوارض جانبی شیمی درمانی سرطان سینه مردان
چه زمانی از شیمی درمانی استفاده می شود؟
همه مردان مبتلا به سرطان پستان به شیمی درمانی احتیاج ندارند، اما شرایط مختلفی وجود دارد که در آنها شیمی درمانی توصیه می شود:
پس از جراحی (شیمی درمانی کمکی)
زمانی که این درمان پس از جراحی به بیماران داده می شود، به آن درمان کمکی گفته می شود. شیمی درمانی کمکی برای تلاش برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده یا گسترش یافته که حتی در آزمایش های تصویربرداری نیز قابل مشاهده نیستند، استفاده می شود. اگر به این سلول ها اجازه رشد داده شود، می توانند تومورهای جدیدی را در مکان های دیگر بدن ایجاد کنند. شیمی درمانی کمکی می تواند خطر بازگشت سرطان پستان را کاهش دهد. پرتودرمانی و هورمون درمانی نیز می توانند به عنوان درمان های کمکی استفاده شوند.
قبل از جراحی (شیمی درمانی نئوادجوانت)
درمان نئوادجوانت مانند درمان کمکی است، با این تفاوت که این درمان را قبل از جراحی انجام می دهید. از شیمی درمانی Neoadjuvant می توان برای کوچک کردن تومور استفاده کرد تا با جراحی کمتری بتوان آن را از بین برد. به همین دلیل، شیمی درمانی نئوادجوانت اغلب برای درمان سرطان هایی استفاده می شود که خیلی بزرگ هستند و در زمان تشخیص، با جراحی قابل برداشتن نیستند. همچنین، با انجام دادن شیمی درمانی قبل از برداشتن تومور، پزشکان می توانند نحوه واکنش سرطان به آن را بهتر ببینند.
اگر اولین مجموعه داروهای شیمیایی تومور را کوچک نکند، پزشک شما می داند که به داروهای دیگر نیز نیاز است. همچنین باید سلول های سرطانی گسترش یافته اما دیده نشده را از بین ببرد. درست مثل شیمی درمانی کمکی، شیمی شیمی درمانی نئوادجوانت می تواند خطر بازگشت سرطان پستان را کاهش دهد. از نظر بقا و احتمال بازگشت سرطان، تفاوتی بین شیمی درمانی قبل یا بعد از جراحی وجود ندارد.
برای سرطان سینه پیشرفته
شیمی درمانی همچنین می تواند به عنوان درمان اصلی برای مردانی که سرطان آن ها بیش از ناحیه پستان و به زیر بغل گسترش یافته است و یا بعد از درمان های اولیه گسترش یافته، مورد استفاده قرار گیرد. طول دوره درمان بستگی به میزان کارایی شیمیایی و تحمل درمان دارد.
گاهی اوقات مشخص نیست که شیمی درمانی مفید است یا خیر. آزمایشاتی مانند Oncotype DX و MammaPrint در دسترس است، که می تواند به شما در تعیین اینکه چه مردانی از شیمی درمانی پس از جراحی پستان بهره مند می شوند، کمک می کند.
چه داروهایی برای شیمی درمانی سرطان سینه مردان استفاده می شود؟
در بیشتر موارد (به ویژه به عنوان درمان کمکی یا نئوادجوانتی)، شیمیایی هنگام استفاده از ترکیبات دارویی بیشترین تأثیر را دارد. امروزه پزشکان از ترکیبات مختلفی استفاده می کنند و مشخص نیست که هر ترکیب واحدی به وضوح بهترین است. رایج ترین داروهای مورد استفاده برای شیمی کمکی و نئوادجوانت عبارتند از:
آنتراسایکلین ها مانند دوکسوروبیسین (Adriamycin) و epirubicin (Ellence)
تاكسن ها، مانند پاكلیتاكسل (تاكسول) و دوكتاكسل (تاكوستر)
5-فلوئوروراسیل (5-FU)
سیکلوفسفامید (سیتوکسان)
کاربوپلاتین (پاراپلاتین)
غالباً برای شیمی درمانی از ترکیب 2 یا 3 مورد از این داروها استفاده می شود.
اگرچه اغلب از ترکیبات دارویی برای درمان سرطان پستان اولیه استفاده می شود، اما سرطان پیشرفته پستان بیشتر با یک نوع داروی شیمی درمانی درمان می شود. هنوز هم برخی از ترکیبات مانند پاکلیتاکسل به علاوه کاربوپلاتین برای درمان سرطان پستان پیشرفته استفاده می شود. برای سرطانهایی که HER2 مثبت هستند ممکن است یک یا چند داروی HER2 را با شیمی درمانی استفاده کنند.
شیمی درمانی سرطان سینه مردان چگونه انجام می شود؟
داروهای شیمیایی برای سرطان پستان به طور معمول از طریق ورید (IV) تجویز می شوند (یا به صورت تزریق در طی چند دقیقه یا به صورت تزریق برای مدت زمان طولانی تر). این کار را می توان در مطب پزشک، کلینیک شیمی درمانی یا بیمارستان انجام داد.
برای تجویز شیمیایی اغلب به سیستم IV وریدی کمی بزرگتر و محکم تر نیاز است. آنها به عنوان کاتترهای وریدی مرکزی (CVC)، دستگاه های دسترسی وریدی مرکزی (CVAD) یا خطوط مرکزی شناخته می شوند. از آن ها برای قرار دادن داروها، فرآورده های خونی، مواد مغذی یا مایعات به داخل خون استفاده می شود. همچنین می توان از آن ها برای بیرون آوردن خون برای آزمایش استفاده کرد.
انواع مختلف CVC موجود است. 2 نوع متداول پورت و خط PICC است. برای بیماران سرطان سینه، خط مرکزی به طور معمول در طرف مقابل پستانی قرار می گیرد که تحت عمل جراحی قرار گرفته است.
پزشکان شیمی درمانی را به صورت چرخه ای انجام می دهند و با هر دوره درمان، یک دوره استراحت می دهند. شیمی درمانی از روز اول هر چرخه شروع می شود، اما برنامه بسته به داروهای مورد استفاده متفاوت است. به عنوان مثال، با برخی از داروها، شیمی درمانی فقط در روز اول چرخه تجویز می شود. هر روز به مدت 14 روز یا هفتگی به مدت 2 هفته تجویز می شود. سپس، در پایان چرخه، برنامه شیمیایی تکرار می شود تا چرخه بعدی شروع شود.
چرخه ها اغلب 2 یا 3 هفته طول می کشند، اما بسته به نوع داروی خاص یا ترکیبی از داروها متفاوت هستند. بعضی از داروها بیشتر تجویز می شوند. شیمی درمانی کمکی و نئوادجوانت اغلب بسته به نوع داروهایی که در کل 3 تا 6 ماه تجویز می شود. درمان اغلب برای سرطان پیشرفته سینه طولانی تر است و براساس میزان کارایی و عوارض جانبی شما است.
شیمی درمانی فشرده با دوز بالا:
پزشکان دریافته اند که دادن چرخه داروهای شیمیایی خاص به بیماران می تواند احتمال بازگشت سرطان را کاهش داده و باعث بهبود بقا در برخی از بیماران شود. این معمولاً به معنای دادن همان داروهای شیمی درمانی است که به طور معمول داده می شود، اما به جای هر 3 هفته، آن را هر 2 هفته یک بار استفاده می کنند. دارویی (فاکتور رشد) برای کمک به افزایش شمارش گلبول های سفید خون بعد از شیمی درمانی تجویز می شود تا اطمینان حاصل شود که تعداد گلبول های سفید خون به موقع برای چرخه بعدی به حالت طبیعی باز می گردد. از این روش می توان برای شیمی کمکی استفاده کرد.
عوارض جانبی شیمی درمانی سرطان سینه مردان
داروهای شیمیایی به سلول هایی که به سرعت تقسیم می شوند حمله می کنند، به همین دلیل آن ها در برابر سلول های سرطانی کار می کنند. اما سلول های دیگر بدن مانند سلول های مغز استخوان، پوشش دهان و روده و فولیکول های مو نیز به سرعت تقسیم می شوند. این سلول ها نیز احتمالاً تحت تأثیر مواد شیمیایی قرار می گیرند که می تواند منجر به عوارض جانبی شود. برخی از مردان عوارض جانبی زیادی دارند در حالی که مردان دیگر ممکن است عوارض کمی داشته باشند.
عوارض جانبی شیمی درمانی به نوع داروها، مقدار مصرف شده و مدت زمان درمان بستگی دارد. برخی از رایج ترین عوارض جانبی احتمالی عبارتند از:
ریزش مو
زخم های دهان
از دست دادن اشتها (یا افزایش اشتها)
تهوع و استفراغ
تعداد کم سلول های خونی
شیمی می تواند سلول های خون ساز مغز استخوان را تحت تأثیر قرار دهد که منجر به موارد زیر می شود:
افزایش احتمال عفونت (از تعداد کم گلبول های سفید خون)
کبودی یا خونریزی آسان (از تعداد پلاکت خون کم)
خستگی (از نظر تعداد گلبول های قرمز خون پایین یا دلایل دیگر)
این عوارض معمولاً کوتاه مدت هستند و پس از پایان درمان از بین می روند. در صورت بروز عوارض جانبی، به تیم مراقبت از سرطان خود اطلاع دهید، زیرا غالباً روش هایی برای کاهش آنها وجود دارد. به عنوان مثال، می توان داروهایی برای کمک به پیشگیری یا کاهش حالت تهوع و استفراغ تجویز کرد.
چندین عارضه جانبی دیگر نیز ممکن است. برخی از این موارد فقط با داروهای شیمی درمانی خاص دیده می شوند. از تیم مراقبت از سرطان خود در مورد عوارض جانبی احتمالی داروهای خاصی که دریافت می کنید سوال کنید.
آسیب عصبی (نوروپاتی)
بسیاری از داروها برای درمان سرطان پستان استفاده می شوند، از جمله تاکسان ها (دوکتاکسل و پاکلیتاکسل)، عوامل پلاتین (کاربوپلاتین، سیس پلاتین)، وینورلبین، اروبولین و ایکسابپیلون می توانند به اعصاب خارج مغز و نخاع آسیب برسانند. این ممکن است گاهی به علائمی (به طور عمده در دست و پا) مانند بی حسی، درد، احساس سوزش یا سوزن سوزن شدن، حساسیت به سرما یا گرما یا ضعف منجر شود. در بیشتر موارد با قطع درمان این از بین می رود، اما ممکن است در بعضی از مردان مدت طولانی طول بکشد.
آسیب قلبی
دوکسوروبیسین، اپی روبیسین و برخی داروهای دیگر ممکن است باعث آسیب دائمی قلب شوند (که به آن کاردیومیوپاتی گفته می شود). اگر دارو به مدت طولانی یا در دوزهای بالا استفاده شود، خطر بیشتر است. اکثر پزشکان قبل از شروع یکی از این داروها، عملکرد قلب شما را با آزمایشی مانند MUGA یا اکوکاردیوگرام (سونوگرافی قلب) بررسی می کنند. آن ها همچنین دوزها را به دقت کنترل می کنند و علائم مشکلات قلبی را مشاهده می کنند و ممکن است آزمایش قلب را برای کنترل عملکرد قلب در طول درمان تکرار کنند. اگر عملکرد قلب شروع به بدتر شدن کند، درمان با این داروها به طور موقت یا دائم قطع می شود. هنوز هم، در بعضی از افراد، علائم آسیب ممکن است تا ماه ها یا سال ها پس از توقف درمان ظاهر نشود.
سندرم پای دست و پا
داروهای شیمیایی خاصی مانند کپسیتابین و دوکسوروبیسین لیپوزومی می توانند کف دست و کف پا را تحریک کنند. به این سندرم دست و پا می گویند. علائم اولیه شامل بی حسی، گزگز و قرمزی است. اگر بدتر شود، دست ها و پاها می توانند متورم، ناراحت کننده یا حتی دردناک شوند. پوست ممکن است تاول بزند و لایه برداری کند. هیچ درمان خاصی وجود ندارد، اگرچه برخی کرم ها یا استروئیدهایی که قبل از شیمی درمانی داده شده اند ممکن است کمک کنند. با قطع دارو یا کاهش دوز، این علائم به تدریج بهتر می شوند. بهترین راه پیشگیری از سندرم شدید دست و پا این است که در زمان بروز علائم اولیه به پزشک اطلاع دهید تا دوز دارو تغییر کند یا داروهای دیگر تجویز شود.
مغز شیمیایی
تحقیقات بسیار کمی در مورد مغز شیمی درمانی در مردان وجود دارد، اما بسیاری از زنانی که تحت درمان سرطان سینه هستند، از کاهش عملکرد ذهنی خبر می دهند. برخی از مشکلات طولانی مدت ممکن است در زمینه تمرکز و حافظه وجود داشته باشد. اگرچه بسیاری از زنان این مسئله را به شیمی درمانی مرتبط دانسته اند، اما در زنانی که شیمی درمانی به عنوان بخشی از درمان خود دریافت نکرده اند نیز دیده شده است. همچنین، اکثر خانم ها بعد از شیمی درمانی عملکرد خوبی دارند. در مطالعات مغز شیمیایی به عنوان یک عوارض جانبی درمان، علائم اغلب طی چند سال از بین می روند. حتی اگر بیشتر تحقیقات در مورد زنان انجام شده است، هیچ دلیلی برای انتظار تفاوت در مردان تحت درمان سرطان سینه وجود ندارد.
افزایش خطر ابتلا به سرطان خون
به ندرت، برخی از داروهای شیمیایی می توانند باعث بیماری های مغز استخوان مانند سندرم میلودیسپلاستیک یا حتی لوسمی میلوئید حاد (سرطان سلول های سفید خون) شوند.
احساس ناخوشی یا خستگی
بسیاری از افراد بعد از شیمی درمانی مانند قبل احساس سلامتی نمی کنند. غالباً یک احساس باقیمانده از احساس درد در بدن وجود دارد. این ممکن است تغییرات بسیار ظریفی باشد که به مرور زمان به آرامی اتفاق می افتد.
خستگی اغلب یکی دیگر از مشکلات رایج (اما اغلب نادیده گرفته شده) برای کسانی که شیمی درمانی کرده اند است. این ممکن است تا چندین سال طول بکشد. اغلب می توان به آن کمک کرد، بنابراین مهم است که به پزشک یا پرستار خود در مورد آن اطلاع دهید. ورزش، چرت زدن و صرفه جویی در مصرف انرژی ممکن است توصیه شود. اگر مشکلی در خواب وجود داشته باشد، این موارد قابل درمان هستند. بعضی اوقات افسردگی وجود دارد که ممکن است با مشاوره و یا داروها به آن کمک کند.
جمع بندی
از آن جایی که بیشتر آقایان انتظار این نوع سرطان را ندارند، اغلب دیر موقع تشخیص داده می شود. باید بدانید که پیشگیری هر کاری بهتر از تحمل عواقب آن است. با غربالگری های منظم امکان تشخیص و درمان به موقع سرطان سینه آقایان وجود دارد. درمورد تاثیر سرطان بر باروری آقایان می توانید به مقاله اثرات سرطان بر روی باروری مردان را مطالعه فرمایید.
میکروسمنت چیست