سرطان روده بزرگ یکی از شایع ترین نوع سرطان در جهان می باشد . در این بیماری سلول های سرطانی در داخل بافت روده شروع به تکثیر می کنند . اگرچه این نوع سرطان شیوع بالایی دارد اما به دلیل بهبود روش های غربالگری و تشخیصی تعداد موارد این بیماری و مرگ و میر ناشی از آن در سالهای اخیر به ویژه در کشورهای پیشرفته کاهش یافته است .
عملکرد روده بزرگ
دستگاه گوارش از دهان شروع می شود و به مقعد منتهی می شود . این دستگاه به هضم جذب غذا کمک می کند . مواد غذایی بعد از عبور از مری و ورد به معده و عملیاتی که در آنجا انجام می شود وارد عضو بسیار مهم دستگاه گوارش یعنی روده بزرگ می شود . عمده فعالیت هضم و جذب مواد غذایی در این عضو مهم انجام می شود . بعد از هضم و جذب مواد غذایی در روده بزرگ ، مواد غذایی که قابل دفع بوده و ارزش غذایی ندارند وارد کولون می شود . کولون قسمتی از دستگاه گوارش است که از انتهای روده باریک شروع شده و به مقعد ختم می شود.
سن ابتلا به سرطان روده بزرگ
این بیماری در هر سنی بروز می کند ولی بیشتر در سن بالای 50 سالگی بروز می کند و بیشتر در زمانی که در مراحل اولیه تشخیص داده شود درمان پذیر است . اما این بیماری در مراحل ابتدایی علائم خاصی ندارد و صرفا با آزمایش های غربالگری یا بیماریابی باید تشخیص داده شوند.
علل سرطان روده بزرگ
غذایی که حاوی چربی زیاد مخصوصا چربی حیوانی هستند می توانند عاملی برای ایجاد این نوع سرطان باشند . مواد غذایی که دارای فیبر کم یا ویتامین C کمی دارند عاملی برای ایجاد سرطان روده بزرگ مطرح هستند .
سیگار کشیدن
مصرف الکل
ژنتیک
بیماری های ارثی که در ابتدا خوش خیم می باشد ولی بتدریج به سمت بدخیم بودن پیش می روند.
سن بالای 50 سال
سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان بزرگ
سابقه ابتلا به بیماری پولیپ در روده بزرگ ( پولیپ های ضایعه خوش خیمی هستند که با مرور زمان ممکن است تبدیل به سرطان روده بزرگ شوند. )
این افراد بیشتر از سایرین باید تحت مراقبت های پزشک باشند .
علائم روده بزرگ
تغییر در اجابت مزاج
اسهال
یبوست
احساس تخلیه نشدن دستگاه گوارش
ناراحتی عمومی های شکم مانند نفخ ، دل پیچه و احساس سیری
خستگی مداوم
استفراغ
پیشگیری از سرطان روده بزرگ
بررسی ها نشان داده اند مصرف غذاهای پرفیبر ، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را تا حد زیادی کاهش می دهد.
مطالعات حاکی است افرادی که دست کم
چه عواملی خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می دهد ؟
عواملی که خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می دهند، عبارتند از :
افزایش سن: به ویژه سن بالای 50 سال
رژیم غذایی پرچرب و دارای فیبر کم ، مصرف کم میوه و سبزی ، استفاده از انواع غذاهای کنسرو شده مانند تن ماهی ، مصرف گوشت قرمز بیش از 80-90 گرم روزانه، و انواع سوسیس و کالباس
فعالیت بدنی ناکافی
مصرف دخانیات به ویژه سیگار
پولیپ ها: این بیماری بصورت رشد توده های خوش خیم در جدار روده تعریف می شود که معمولاً بعد از سن 50 سالگی شایع است . بنظر می رسد که این ساختار شانس ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می دهد.
سابقه خانوادگی پولیپ یا سرطان روده بزرگ
کسانیکه قبلاً سرطانهای روده بزرگ داشته اند یا خانمهایی که مبتلا به سرطان تخمدان، رحم، یا پستان بوده اند ، شانس بیشتری جهت ابتلا به این بیماری دارند.
سابقه فردی پولیپ های آدنوماتوز و کولیک اولسروز
چاقی، مصرف الکل، استفاده از مواد مخدر نیز سایر عوامل خطر شناخته شده هستند.
پیشگیری از سرطان روده بزرگ
بررسی ها نشان داده اند مصرف غذاهای پرفیبر ، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را تا حد زیادی کاهش می دهد.
مطالعات حاکی است افرادی که دست کم 3 تا 5 بار در هفته و حداقل جلسه ای نیم ساعت ورزش می کنند کمتر از دیگران به سرطان روده بزرگ دچار می شوند .
درمان سرطان روده بزرگ
با توجه به تشخیص پزشک، درمان این نوع سرطان به یکی از روش های زیر انجام خواهد شد:
درمان با جراحی
جراحی گاهی برای تعیین بدخیم بودن یا نبودن یک توده و برداشتن غده سرطانی از بدن و گاهی هم برای اطلاع از گسترش و دست اندازی سلول‌های سرطانی به نقاطی دیگر بدن انجام می‌شود. گاهی اوقات، جراحی اساسا به قصد باز کردن یک انسداد صورت می‌گیرد، مثلا برداشتن غده‌ای که مجاری صفراوی را مسدود کرده است.
پرتو درمانی
تشعشع، گزینه دیگری برای نابود کردن سلول های سرطانی است. پرتو درمانی ممکن است بخشی از یک رژیم درمانی یا به تنهایی نوعی از درمان باشد. تشعشع، تنها بر سلول‌های سرطانی واقع در ناحیه‌ای از بدن تاثیر دارد که اشعه دریافت می کنند. مانند جراحی، پرتو درمانی هم معمولا چنانچه سلول‌های سرطانی در سراسر بدن پخش شده یا خارج از محدوده تابش اشعه باشند، علاج قطعی نخواهد بود
شیمی درمانی
شیمی درمانی عبارت است از استفاده فراگیر (سیستمیک) از داروهای ضد سرطان. این داروها عموما به صورت تزریقی یا داخل وریدی تجویز می‌شوند. از شیمی درمانی بیشتر به دنبال عمل جراحی برداشت تومور استفاده می‌شود، حتی اگر علامت واضحی از گسترش و دست اندازی تومور وجود نداشته باشد. از شیمی درمانی می‌توان پیش از عمل جراحی به منظور جمع کردن غده سرطانی و درنتیجه آسان تر ساختن و موفقیت آمیزتر کردن عمل نیز استفاده کرد.
دیگر روش های درمان سرطان روده بزرگ
حرارت درمانی
سرما درمانی
پیوند سلول بنیادی
درمان های هدفمند
آواستین
گلیوک
هرسپتین
ایمنی درمانی
میکروسمنت چیست